Galas Jan


Jan Galas razem z rodziną mieszkał w Warszawie. W czasie wojny musiał opuścić swoje dotychczasowe mieszkanie na ul. Ogrodowej, ponieważ znalazło się ono na terenie getta. Nastąpiła zatem wymiana mieszkań między Galasami a Żydówkami przebywającymi w mieszkaniu przy ul. Brzeskiej. Żydówki po pewnym czasie uciekły z getta i wróciły do swojego domu, aby się ukryć. Galasowie pomogli im, a także pewnej łączniczce z getta i jej mężowi.


Jan Galas i jego syn Stanisław angażowali się w pomoc żywnościową dla Żydów. Współpracowali z Dawidem Efroimowiczem i jego siostrą, której po pewnym czasie udało się pozostać na stronie „aryjskiej”. Między Galasami a Dawidem narodziła się przyjaźń. Żyd wiedział, że w każdej chwili może liczyć na ich pomoc. Gdy w 1942 r. został zabrany transportem do Treblinki, udało mu się wyskoczyć z pociągu i przyjść do domu Galasów. Ukrywał się u nich przez pewien czas, po czym ponownie wrócił do getta, aby kontynuować akcję dostarczania żywności.


W kwietniu 1943 r., kiedy likwidowano getto, Niemcy złapali Dawida i zesłali na Majdanek, a następnie do obozu pracy w Trawnikach. Z tego obozu udało mu się zbiec i ponownie przyjść do Warszawy, do rodziny Galasów. Galasowie ukryli Dawida w piwnicy razem z 8 innymi Żydami, których Jan wyprowadził z getta. Z powodu stłoczenia w tak małym pomieszczeniu, Dawid poprosił Stanisława Galasa o schronienie w jego domu. Galasowie przyjęli Żyda, dzięki czemu zachował on życie, ponieważ Niemcy odkryli piwnicę i zamordowali znajdujących się w niej Żydów. Razem z nimi zginął również Jan Galas.


Stanisław Galas uzyskał „aryjskie papiery” dla Dawida, co umożliwiło mu wyjazd na Wschód, a następnie do Izraela. Żyd utrzymywał kontakt ze Stanisławem Galasem.


Jan Galas i jego syn Stanisław zostali uhonorowani medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1984 r.



Bibliografia:

Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Polska, cz. 1, I. Gutman i in. (red.), Kraków 2009, s. 175.
http://www.sprawiedliwi.org.pl/pl/family/109,rodzina-galasow/ (20.03.2015).


Uwagi:

  • • W Księdze Sprawiedliwych nazwisko Żyda brzmi Efroimowicz, a na stronie www.sprawiedliwi.org.pl/pl/family/109,rodzina-galasow/ Efrajmowicz.


Zamknij podgląd

Prawa autorskie:
Fundacja Lux Veritatis, Kaplica Pamięci


Świątynia pw. Najświętszej Maryi Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji
i św. Jana Pawła II
w Toruniu


Projet witryny:
Kamil Dawid 2016

Wszystkie zamieszczone na witrynie treści, materiały oraz elementy graficzne są chronione prawem autorskim i stanowią wyłączną własność Producenta tj. Fundacji Lux Veritatis. Kopiowanie zawartości serwisu lub jej części bez pisemnej zgody właściciela serwisu jest zabronione. Materiały zawarte na niniejszej stronie mogą być wykorzystywane lub rozpowszechniane jedynie w celach informacyjnych, na zasadach przyjętych w portalach społecznościowych oraz wyłącznie z notą o prawach autorskich oraz ze wskazaniem źródła informacji.